Nasz profil
Historia szkoły
ZARYS HISTORII SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 5 W ŚWIDRZE
Szkoła Podstawowa nr 5 w Otwocku ma ponad stuletnią historię. Zanim powstał obecny budynek, szkoła działała w różnych lokalizacjach na terenie Świdrów Wielkich i Willi Świderskich. Początkowo, w latach 1918-1922, zajęcia odbywały się w prywatnych lokalach, a szkoła funkcjonowała w formie dwóch jednoklasowych oddziałów. W latach 1922-1948 mieściła się w willi "Martynówka" przy obecnej ulicy Kraszewskiego 101. W roku szkolnym 1922/1923 szkoła została przekształcona w placówkę trzyklasową z czterema oddziałami, a od roku 1926/1927 funkcjonowała już jako siedmioklasowa szkoła, która kontynuowała działalność nawet w trudnych warunkach podczas okupacji hitlerowskiej.
Po zakończeniu II wojny światowej okazało się, że dotychczasowy budynek jest za mały, aby pomieścić coraz liczniejsze roczniki uczniów. W roku szkolnym 1948/1949 szkoła została przeniesiona z "Martynówki" do dwóch parterowych budynków, które znajdowały się na obecnej działce Szkoły Podstawowej nr 5. Inicjatorami i głównymi orędownikami tej zmiany, zapoczątkowanymi rok wcześniej, byli wiceprezes Komitetu Rodzicielskiego Stefan Ostrowski oraz kierownik szkoły Czesław Karpiński. Stefan Ostrowski od roku szkolnego 1948/1949 pełnił już funkcję prezesa. W tym czasie powołano również Sekcję Budowy Szkoły w Świdrze, której celem była modernizacja placówki. Na jej czele stanął inżynier Zygmunt Sawejno.
Remont budynków przeprowadzono w szybkim tempie, a do prac włączyła się również lokalna społeczność. Środki finansowe na ten cel pochodziły z różnych źródeł – od mieszkańców Świdra, darczyńców oraz z organizowanych loterii fantowych, festynów, zabaw i kwest ulicznych. W wyremontowanych budynkach powstało siedem klas, gabinet kierownika, pokój nauczycielski oraz mieszkanie dla woźnego. Rok później na potrzeby szkoły przystosowano budynek willi "Sołowiejówka", gdzie utworzono dwie sale lekcyjne i dużą salę gimnastyczną.
W kolejnych latach liczba uczniów stale rosła. W roku szkolnym 1949/1950 było ich już 600, a w następnych latach wzrosła do 700, a nawet 750. W roku 1951/1952 na terenie szkoły powstała świetlica, wybudowana przez Fabrykę Czekolady im. 22 Lipca z myślą o koloniach letnich, która później stała się świetlicą szkolną z dożywianiem.
Zajęcia w szkole odbywały się w systemie dwuzmianowym, a lekcje trwały do godziny 17:00. W klasach często uczyło się nawet do 50 uczniów, a trzy osoby musiały siedzieć w dwuosobowych ławkach – taka była codzienność tamtejszej szkoły. Kierownik szkoły, Czesław Karpiński, który pełnił również ważne funkcje społeczne w powiecie otwockim (był członkiem Rady Narodowej), niestrudzenie dążył do budowy nowej placówki w Świdrze. Z informacji zawartych w kronice szkoły wynika, że w roku szkolnym 1951/1952 "Komitet Rodzicielski, po wielu trudnościach i staraniach, uzyskał od odpowiednich władz zatwierdzenie budowy nowego gmachu na rok 1953, w ramach Planu 6-letniego." W kronice odnotowano również, że do sukcesu w dużym stopniu przyczynili się Czesław Karpiński, Kazimierz Kosewski, Józef Polewski oraz ówczesny prezes Komitetu Rodzicielskiego, Romuald Piotrowski.W kolejnych latach liczba uczniów stale wzrastała. W roku szkolnym1949/50 było ich 600 w kolejnych 700 i 750.
Tak doszliśmy do początku historii naszej szkoły w obecnym budynku, który służy uczniom od 1954 roku. Lokalizacja została zatwierdzona na tym samym terenie, co istniejące budynki, które z czasem zostały rozebrane. W 2024 roku budynek szkoły obchodzi 70. rocznicę swojego powstania. Jak już wcześniej wspomniano, nowy, dwupiętrowy budynek z wejściem od ulicy Słowackiego został oddany do użytku w 1954 roku. Mieścił 16 sal lekcyjnych, salę gimnastyczną, świetlicę, gabinet dyrektora, pokój nauczycielski, gabinet lekarski i stomatologiczny oraz dwa mieszkania dla pracowników.
1 września 1954 roku odbyła się uroczystość poświęcenia i otwarcia nowej siedmioklasowej szkoły podstawowej. W ceremonii wzięli udział przedstawiciele władz oświatowych i miejskich, prasa, członkowie Komitetu Rodzicielskiego oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy Świdra. Po uroczystości Komitet Rodzicielski zorganizował przyjęcie dla gości oraz wszystkich, którzy przyczynili się do powstania szkoły. W pierwszych latach działalności placówki brakowało boiska i zagospodarowanego dziedzińca – powstały one kilka lat później.
"Nowa szkoła, to moje drugie dziecko” – to słowa Czesława Karpińskiego, który nadal był kierownikiem szkoły i pełnił tę funkcję do 1 września 1964 roku. Grono pedagogiczne liczyło 19 osób. W latach 1954-1964 liczba uczniów utrzymywała się w granicach 750 – 1250. To robi wrażenie, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że dzisiaj nasza szkoła liczy 352 uczniów i 50 nauczycieli…
W nowo otwartej szkole uczyło się 98 dzieci koreańskich, które przybyły do Polski z powodu toczącej się w Korei wojny. Ze wspomnień absolwenta naszej szkoły, który odwiedził naszą szkołę 2018 roku, mieszkającym w Nowym Jorku i pracującym w Instytucie Józefa Piłsudskiego dowiadujemy się:
Kiedy w roku 1956 zacząłem naukę w tejże szkole, były w niej także dzieci koreańskie, mieszkające po zachodniej stronie Świdra, w tzw. Koreańskim Domu. Miałem wrażenie, że są od nas zdolniejsze. Bardzo ładnie rysowały. Jakoś inaczej niż my. Chłopcy byli świetnie wygimnastykowani. Pamiętam, jak w Dzień Dziecka prezentowali różne układy akrobatyczne. Umieli zrobić wysokie piramidy, stając na ramionach kolegów .Bywały też między nami różne bitwy, w których oni szybko nas obezwładniali różnymi chwytami. (…)uczyli nas m.in.: polskiego- Halina Dobek ,rosyjskiego – Maria Bogubowicz/Bogurtowicz, fizyki – Andrzej Jopek, chemii – Maria Serzysko, biologii – Teresa Aleksandrowicz. Dyrektorem był geograf – Czesław Karpiński. Jego zona Felicja Karpińska uczyła matematyki. (…) Lubiłem lekcje geografii z Haliną Ligenzą i historii z Anną Dołęgowską. Świetny kontakt miałem z Janiną Trzeciecką, naszą wychowawczynią w klasie III, Która prowadziła później szkolna bibliotekę. Przychodziłem do niej na każdej przerwie jako wolontariusz i wypożyczałem książki kolegom. Sobie rzecz jasna też.
Ze wspomnień Bogdana Sułkowskiego ucznia Piątki w latach 1957–64, uczęszczającego do klasy wychowawczej pani Haliny Dobek:
Piątka w tamtym okresie wyróżniała się spośród innych szkół. Każdy, kto chodził do tej szkoły uważał, że jest to wyróżnienie. Miała wtedy bardzo dobre warunki lokalowe. Była szkołą elitarną, pracowali w niej bardzo dobrzy nauczyciele: p. Andrzej Jopek – fizyk, p. Halina Dobek – bardzo dobry polonista, p. Felicja Karpińska i Helena Auch – skuteczne matematyczki. P. Bogurdowicz – rusycystka. P. Teperek zajmował się sportem i promocją szkoły w środowisku lokalnym, dużo zrobił dla sportu i tańca. Piątka miała duże osiągnięcia w olimpiadach przedmiotowych i sportowych. Szkoła nie różniła się natomiast od innych szkół, jeśli chodzi o tematy w tamtych czasach trudne. O Armii Krajowej, tragedii otwockich Żydów czy tragedii wołyńskiej można się było dowiedzieć od rodziców w domu rodzinnym.
Kolejnym kierownikiem szkoły po przejściu Czesława Karpińskiego na emeryturę został Józef Mart. Pełnił tę funkcję przez dwa lata. W 1966 roku stanowisko kierownika szkoły obejmuje Andrzej Jopek, który pozostał na tym stanowisku do 1992 roku.
Od roku szkolnego 1966/67 szkoła siedmioklasowa stała się ośmioklasową, a jej kierownik otrzymał tytuł dyrektora. Do roku 1990 liczba uczniów nadal była wysoka i wahała się od 900 do 940 uczniów.
Historia szkoły od lat 90. XX wieku jest lepiej udokumentowana niż wcześniejsze lata (1953–1989), ponieważ z tamtego okresu nie zachowały się kroniki szkolne. We wrześniu 1992 roku, po wygranym konkursie, stanowisko dyrektora objęła pani Dorota Zyl, która pełniła tę funkcję z wielkim zaangażowaniem do 2008 roku. Jej kadencja była czasem wielu pozytywnych zmian w szkole. Na stanowisko wicedyrektora powołano Wojciecha Kilisa – długoletniego, charyzmatycznego nauczyciela fizyki, cenionego przez uczniów, rodziców i grono pedagogiczne.
W latach 90. lokalne samorządy zaczęły przejmować szkoły od państwa, stając się ich organem prowadzącym. Był to trudny okres dla szkół, w tym również dla naszej, ale dzięki ogromnemu zaangażowaniu rodziców, nauczycieli i pracowników udało się przetrwać w dobrej kondycji. Rada Rodziców, dzięki dobrowolnym składkom, finansowała bieżące potrzeby, począwszy od zakupu niezbędnych pomocy dydaktycznych i sprzętu, takich jak kserokopiarka, przez remonty sal lekcyjnych, aż po zakup papieru toaletowego i mydła. Mimo trudności zmiany w kraju miały pozytywny wpływ na pracę szkoły. Z każdym nowym meblem, sprzętem czy wyremontowanym pomieszczeniem rosło zadowolenie społeczności szkolnej. W remonty zaangażowana była także firma OKO, składająca się z naszych nauczycieli (Orłowski, Kilis, Oporski).
W 1999 roku, w wyniku reformy oświatowej, powstały gimnazja, a nasza szkoła przekształciła się w placówkę sześcioklasową. 1 września 2002 roku wprowadzono oddziały integracyjne, co wymagało podniesienia kwalifikacji nauczycieli w zakresie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Rada Szkoły, utworzona w 2004 roku i składająca się z rodziców, nauczycieli oraz uczniów, aktywnie współtworzyła nowe prawo szkolne.
25 maja 2002 roku odbyła się wielka uroczystość nadania Szkole Podstawowej nr 5 Otwocku imienia Jadwigi Korczakowskiej. Wybór Patronki nie był przypadkowy. Jadwiga Korczakowska, pisarka i poetka, autorka wielu utworów dla dzieci mieszkała w Świdrze, w pobliżu szkoły. Cała społeczność szkolna przygotowywała się do uroczystości gromadząc materiały o autorce, nawiązując kontakty z rodziną – synem Jackiem, autorem tekstów piosenek i synową – muzykiem. W pomieszczeniu biblioteki powstał gabinet Jadwigi Korczakowskiej, a w nim autentyczne biurko pisarki, krzesło, maszyna do pisania (obecnie w Sali 100-lecia), okulary, portrety i zdjęcia, biblioteczka oraz dawne wydania jej książek. W tym okresie i wokół tego wydarzenia powstał obecny sztandar, a nieco później logo i hymn szkoły, który został zaśpiewany po raz pierwszy podczas festynu rodzinnego w 2012 roku. Podczas uroczystości szkoła gościła wielu znamienitych gości: przybyli Prezydent Otwocka, przedstawiciele ówczesnych władz miasta, Oświaty Miejskiej, dyrektorzy szkół, Mazowiecki Kurator Oświaty, syn J. Korczakowskiej – Jacek Korczakowski z rodziną, byli dyrektorzy i pracownicy szkoły, przedstawiciele rodziców i uczniów. Dla wszystkich uczniów i rodziców zorganizowano festyn rodzinny z wieloma atrakcjami. Festyny rodzinne o różnym charakterze odbywały się w kolejnych latach integrując społeczność Piątki.
Nadanie szkole imienia Jadwigi Korczakowskiej wiązało się z zobowiązaniem dotyczącym pielęgnowania pamięci o autorce. Do szkolnych tradycji należą obecnie przeprowadzane co roku konkursy wiedzy o patronce i konkursy plastyczne. Uczniowie uczestniczą we mszach świętych w rocznicę śmierci Jadwigi Korczakowskiej, a jesienią klasy siódme odwiedzają na Powązkach jej grób. Porządkują pomnik, zapalają znicze.
W pierwszej dekadzie XXI wieku szkoła przechodzi poważne przeobrażenia w swoim wyglądzie i infrastrukturze. Przeprowadzono termomodernizację, położono nowy dach i elewację, a w 2006 roku oddano do użytku pierwsze w naszym mieście boisko o sztucznej nawierzchni. Piątka przodowała też we wprowadzaniu komputeryzacji. Tutaj powstała pierwsza w Otwocku pracownia komputerowa. Największą entuzjastką komputerów była pani wicedyrektor Maria Neckar. Dzięki jej współpracy z rodzicami i Mazowieckim Kuratorium Oświaty został zrealizowany projekt pracowni komputerowej.
Szkoła z każdym rokiem piękniała i stawała się coraz bardziej nowoczesna. Kolejni dyrektorzy szkoły dbali o jej kondycję. Byli nimi pan Arkadiusz Królak (2007-2017), pani Iwona Piłka (2017-2018), pani Anna Wasążnik (2018-2020), pani Joanna Tarnowska (2020-2022) i obecnie pani Katarzyna Fogińska (od 2022r.).
Ostatnie modernizacje, jakie przeszła szkoła to: unowocześnienie boiska szkolnego i sali gimnastycznej, utworzenie nowoczesnego placu zabaw i siłowni na świeżym powietrzu, odzyskane dodatkowe pomieszczenia szkolne przeznaczono na dużą świetlicę szkolną z kilkoma salami przeznaczonymi do różnych aktywności dzieci. Na parterze utworzono nowoczesną bibliotekę, a na pierwszym piętrze dzięki zaangażowaniu radnego A. Sałagi powstał kącik wypoczynkowy z pufami, kanapami i dostępem do okien. Sale lekcyjne są stale remontowane, odnawiane i dostosowywane do współczesnych standardów. Do przeszłości należą już tradycyjne tablice, po których pisało się kredą. Zastąpiły je tablice interaktywne, które oprócz tradycyjnych funkcji oferują dostęp do internetowych treści edukacyjnych i interaktywnych ćwiczeń. Klasy wyposażone są w pomoce edukacyjne w ramach Laboratoriów Przyszłości. Szkoła otrzymała nowoczesny sprzęt, np. drukarkę 3D, okulary VR, programy interaktywne do przeprowadzania doświadczeń, eksperymentów, zadań praktycznych. Utworzono gabinety specjalistyczne odpowiednio wyposażone i umeblowane. Zakratowane boksy pełniące rolę szatni zastąpiono nowoczesnymi szafkami dla każdego dziecka. Nasza szkolna kuchnia i stołówka została doposażona w nowoczesny sprzęt kuchenny.
W parze z unowocześnianiem szkoły idzie dbanie o tradycję. W 2023 dzięki ogromnemu wsparciu władz miasta, Ministerstwa Dziedzictwa i Kultury oraz Instytutu Pamięci Narodowej oraz wspaniałej inicjatywie nauczyciela historii pana Wojciecha Pawlika, nauczycieli, uczniów i obecnej Dyrektor Szkoły Katarzyny Fogińskiej powstała w budynku naszej szkoły Sala 100-lecia imienia Józefa i Aleksandry Piłsudskich. Wyposażenie sali oddaje charakter dawnej klasy lekcyjnej. Zgromadzono w niej eksponaty muzealne. Katedra nauczyciela, piękne lampy, okna, pluszowe kotary, drewniane ławki, przeszklone gabloty i obrazy przenoszą nas w odległe lata. A wszystkiemu przyświeca motto autorstwa Józefa Piłsudskiego „…Niepodległość jest dobrem nie tylko cennym, ale bardzo kosztownym”. W Sali 100-lecia odbywają się lekcje historii oraz zajęcia z kaligrafii. Organizowane są w niej prelekcje dla uczniów i nauczycieli, spotkania z badaczami i pasjonatami historii.
Budynek naszej Piątki to nie tylko miejsce nauki. Organizuje się w nim wiele przedsięwzięć o charakterze patriotycznym i społecznym (jak akcje wolontariatu). Rozwija się samorządność uczniowską. Tu odbywają się koncerty muzyczne, szkolne przedstawienia, spotkania z ciekawymi ludźmi, wieczornice, zabawy, rozgrywki sportowe i rodzinne pikniki. W murach naszej szkoły jest czas na wszystko, co czyni młodego człowieka mądrym, wrażliwym, aktywnym, zaangażowanym i po prostu szczęśliwym.
